Türkiye’nin İlk Eczaneleri
Osmanlı’da eczacılık eğitim 14 Mayıs 1839’da Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane’nin içinde bir Eczacı Sınıfı’nın açılmasıyla başladı. Başlarda iki, sonra da üç yıl eğitim veren ilk eczacılık sınıfında 1870’e kadar öğrenim dili Fransızca’ydı. Sınıfın ilk mezunları ise Ahmet Mustafa Efendi ve Kadri Süleyman Efendi oldu. İstanbul’daki ilk Türk eczanesi 1880 yılında Eczacı Halil Hamdi Bey adına kayıtlı. ‘Eczahane-i Hamdi’ adıyla Zeyrek (Unkapanı) semtinde açılan bu eczaneyi Ethem Pertev (1895), Beşir Kemal (1898) ve Hasan Rauf (1900) gibi ünlü markalar takip etti.
Pertev Şurubu
Türk eczacılığının en önemli isimlerinden Ethem Pertev, Bulgaristan’da doğmuş ve 1895’te Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye’nin Eczacı Sınıfı’ndan diploma almıştı. Pertev, ilk tıbbi müstahzarı olan Pertev Şurubu’nu eczahanesinin laboratuvarında hazırladı. Özellikle Pertev Şurubu ve Pertev Kremi halk arasında kısa sürede ün yaptı. Yaptığı hazır ilaçları 1900’de Paris’teki bir fuarda tanıtan Ethem Pertev, yurtiçi ve dışında birçok ödül aldı. Osmanlı Komprime Fabrikası’nı kurdu. Burada ürettiği kinin komprimesi ile halkın ve ordunun ihtiyacının büyük bir kısmını karşıladı. Pertev aynı zamanda Türkiye Kızılay Cemiyeti’nin de kurucularından biri. 1914 yılında kurulan ilk Türk Kodeksi komisyonu üyeliği, Türkiye Eczacıları Cemiyeti başkanlığı yapan Pertev, 1927 yılında hayatını kaybetti.
Nevrol Cemal
Nevrol Cemal, Türk ilaç sanayiciliğine adını yazdıran uzun soluklu ilk markalardan biri. 1990’lara kadar varlığını sürdüren bu marka, döneminin en ünlü nöroloji ürünlerinden biri olarak biliniyor. Eczacı Cemal Ramazanzade tarafından geliştirilen bu ürün, ilk ruh sağlığı ilacı olarak kaynaklarda yer alıyor. Nevrol Cemal markası 1987’de Vito Kimya’ya satıldı, 1997’de bu şirketin de kapanmasıyla yok olup gitti. Cemal Ramazanzade -ki Soyadı Kanunu’yla kendisine “Nevrolcu” soyadı verildi Eczacılık Mektebi’nden 1908’de mezun oldu. Çok tutulan “Nevrol Cemal” adlı müstahzarı kendisiyle neredeyse özdeşleşmişti. Nevrol Cemal’in lansmanı ise 1923 İzmir İktisat Kongresi’nde yapıldı. 1928’de ruhsat alan ilaç, Cemal Nevrolcu’nun 1973’te vefat etmesiyle giderek piyasadan silindi ancak bu alanda uzmanlığı bulunan tıp insanları onu hala anıyorlar.
